Xã Chí Tân (huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên) được xem là vựa nghệ ở khu vực phía Bắc với diện tích canh tác lên tới 260ha. Để thu được loại nghệ củ đạt chuẩn về chất lượng và kích cỡ, người trồng chú trọng từ khâu chọn giống, chuẩn bị đất trồng tới tưới nước.

Quy trình trồng và chế biến tinh bột nghệ tại Hưng Yên: 

 

 

Quy trình sản xuất tinh bột nghệ giàu hàm lượng curcumin

Nghệ giống phải là củ cỡ lớn, nhánh mập, tay cạnh không bị sâu. Sau khi làm đất, người trồng trộn tro bếp lẫn với phân hữu cơ rồi lót phía dưới và đặt củ bên trên.

Sau 2 tháng tra giống, nghệ bắt đầu lên mầm, phát triển thành cây con. Là loại cây ít bị sâu bệnh nên trong suốt quá trình trồng, người trồng chỉ cần duy trì làm cỏ dại mỗi tháng 2 lần. Sau khoảng 9 tháng, nghệ bắt đầu cho thu hoạch. Mỗi năm, người dân chỉ khai thác rải rác vào cuối tháng 10 và tập trung rộ vụ vào tháng 11 Âm lịch.

Ngoài một lượng nhỏ được bán dưới dạng củ tươi và sơ chế thành nghệ thái lát, bột nghệ, người dân sử dụng phần còn lại để chế biến ra tinh bột nghệ, có nhiều tác dụng trong chữa đau, chống viêm, hỗ trợ điều trị đau gan, phòng chống ung thư...

Tại Công ty TNHH Hoàng Minh Châu Hưng Yên - một trong những cơ sở sản xuất tinh bột nghệ quy mô lớn của địa phương, nghệ sau khi thu hoạch sẽ được đưa vào lồng rửa. Hệ thống mặt cước trong lồng rửa sẽ làm sạch đất cát bám trên bề mặt củ, đồng thời làm bong lớp vỏ lụa phía ngoài, giúp lược bớt tinh dầu và nhựa củ.

Sau đó, nghệ được nghiền ly tâm để tách phần bã, tinh dầu và thu tinh bột. Thời gian lọc tách này được thực hiện trong một ngày. Phần bã sau khi tách chiết sẽ dùng làm phân hữu cơ để bón lại cho các thửa đất trồng nghệ, giúp đất tơi xốp, giàu dinh dưỡng.

Khác với phương pháp thủ công truyền thống lọc bằng vải vẫn lẫn bã và tinh dầu, việc sử dụng máy lọc ly tâm giúp người dân thu được tinh bột nguyên chất. 

Trước đây, người dân thường sấy bằng than hoặc phơi nắng trực tiếp nên tinh bột nghệ thành phẩm dễ bị dính bụi bẩn, nấm mốc, màu sắc không đẹp. Tuy nhiên, tại cơ sở chế biến của Công ty TNHH Hoàng Minh Châu Hưng Yên, tinh bột ướt được sấy khô bằng hệ thống điều hòa trong 8 giờ, duy trì ở mức 16-18 độ C.

Nghệ Chí Tân có hàm lượng curcumin nhưng để hoạt chất quý này không bị phân hủy bởi bức xạ mặt trời, cơ sở này đóng gói tinh bột thành phẩm trong các lọ thủy tinh mờ và bảo quản trong kho với mức nhiệt duy trì 18 độ C.

Với sản lượng khoảng 100 tấn một năm, ngoài tiêu thụ trong nước, sản phẩm tinh bột nghệ của vùng đất Chí Tân còn xuất khẩu tới các thị trường Mỹ, Nhật Bản.

Phong Vân